Belarusiya və Ermənistan arasında nə baş verir ?backend

Oktyabrın 28-də KTMT-nin növbədən kənar sessiyasında Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko Ermənistanın Baş Naziri Nikol Paşinyanı tənqid edərək bütün məsələləri Azərbaycanın hazırkı rəhbərliyi ilə həll etməyə çağırıb.Bundan sonra Ermənistan tərəfi Belarus liderinin fikirlərinə münasibət bildirib.

“Biz Belarus Prezidentinin danışıqlar məntiqindən uzaq, müttəfiq və tərəfdaş münasibətlərinə zidd olan xaotik bəyanatlarını şərh etməyi məqsədəuyğun hesab etmirik”-Ermənistan XİN-nin  mətbuat katibi Vahan Hunanyan deyib.

Erməni həmkarına cavab verən Belarus XİN-nin mətbuat katibi Anatoli Qlaz isə aşağıdakıları deyib:

“Bilirsiniz, Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi çox orijinal mövqe tutub. Belarus bütün tarixi boyu sözdə deyil, əməldə müttəfiqlik öhdəliklərinə sadiqliyini təsdiqləyib.Xatırlatmaq istərdim ki, Belarus tərəfi ardıcıl olaraq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həllinin tərəfdarı olub, bu məqsədlə bütün mövcud formatlarda – həm çoxtərəfli, həm də ikitərəfli formatda mühüm səylər göstərib.Ona görə də dostlarımıza və tərəfdaşlarımıza Belarus dövlətinin başçısının bu çətin, lakin tamamilə həll oluna bilən məsələ ilə bağlı çoxsaylı çıxışlarını diqqətlə oxumağı və yenidən nəzərdən keçirməyi tövsiyə edirik”.

“Yeni Gündem” xəbər verir ki, tanınmış siyasi analtik, jurnalist Vadim Mansurov iki ölkə arasında baş verən son siyasi pozuntuları şərh edib.

Belarus prezidentinin erməni meqalomaniyası üçün qatil monoloqu olan videonu sosial şəbəkələrdə paylaşmağa tələsik, üzərinə “Lukaşenka İlham Əliyevə necə ayağa qalxdı” başlıqlı videonu paylaşmağa tələsən yüksək səviyyəli tədbirdən kimsə mənasını görməyib. Axı məsələ təkcə Azərbaycan və Belarus liderlərinin isti münasibətlərində deyil, o qədər də çox deyil, Lukaşenko sadəcə olaraq hər şeyi beynəlxalq platformalarda daim gülməli çıxış edən Paşinyanın simasında ifadə edib. Üstəlik, Belarus rəhbəri xəbərdarlıq edib ki, Nikol Vovayeviç və digər erməni xadimləri artıq KTMT və digər müttəfiq əşkilatları eyni kabinəyə çevirməyə çalışmamalıdırlar – reaksiya sərt olacaq.Lukaşenkonun kostik və ayıq-sayıq çıxışı Paşinyanın davranışını səciyyələndirən parlaq metaforalarla sözün əsl mənasında zəngin idi.

Daha doğrusu, Ermənistanın baş nazirinin Azərbaycanın siyasəti ilə bağlı bəyanatlarının absurdluğunu, erməni tərəfinin KTMT-yə və digər beynəlxalq strukturlara şikayətlərinin mütləq əsassızlığını ortaya qoydu. “Yorğun!” – bu, bəlkə də, Lukaşenkonun əsas mesajıdır.Göründüyü kimi, verilən dərsi rədd edən Ermənistanın biabırçı baş nazirinin kabineti iddialarla Minskə hücum etməkdən yaxşı heç nə tapmadı, amma bunu o qədər yöndəmsiz etdi ki, o, həm Ermənistanın bütün rəhbərliyini, həm də Paşinyanın özünü daha da axmaqcasına ifşa etdi.Razılaşın ki, adekvat düşünən bir insanın səhv hesablamaları və səhvləri barədə məlumat verildikdə, nəyi, harada və niyə inandırıcı şəkildə sübut etmək, bir qayda olaraq, əməllərinin sözlərini yenidən düşünməkdən ibarətdir.

Amma nə Paşinyan, nə də Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi birmənalı olaraq belə keyfiyyətlərə malik deyil. Belə olmasaydı, KTMT-yə və Minskə açıq-aşkar dövlətlərarası miqyasda qalmaqal yaratmağa hesablanmış mesaj verilməzdi. Belarus lideri Aleksandr Lukaşenkonun bu konkret halda, yəni şərti Azərbaycan-Ermənistan sərhədində vəziyyətin növbəti gərginləşməsi zamanı KTMT-nin qətiyyən öhdəliyi olmadığı barədə bəyanatını başqa cür qiymətləndirmək olar.

İki Cənubi Qafqaz ölkəsi arasında gərgin münasibətlər, kiminsə hər iki tərəfini tutmaq, daha çox Ermənistanı qorumaq Rusiya, Belarus və blokun digər ölkələri ilə müttəfiq və tərəfdaş münasibətlərinə ziddir.Xüsusən də ER Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Vaan Hunanyanın “Sputnik Ermənistan”a verdiyi şərhdə Lukaşenkonun sözlərinin reallıqdan uzaq olduğu qeyd edilir. “Biz Belarus prezidentinin xaotik, danışıqlar məntiqindən ayrılmış, müttəfiqlik və tərəfdaşlıq münasibətləri ilə bağlı ziddiyyətli bəyanatlarını şərh etməyi məqsədəuyğun hesab etmirik”, – Unanyan bildirib.Ümumiyyətlə, bu, kifayət qədər ermənidir: “ən qədim” xalqın yaralı qüruru, özü üçün heç bir nəticə və Lukaşenkonun səhv olduğuna dair layiqli arqumentlər.Lakin Belarus Xarici İşlər Nazirliyi susmağı lazım bilməyib, çünki ermənilər öz hücumlarında açıq-aşkar həddini aşıb, Belarus prezidentinin çıxışını “xaotik, müttəfiqlik və tərəfdaşlıq münasibətlərinə zidd” adlandırıblar.

Ermənilərə dərs keçməli idi və zərbə Lukaşenkonun məzəmmətindən heç də az məqsədli və ağrılı olmadı.Belarus Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Anatoli Qlaz bu missiya ilə əla iş gördü – onun bəyanatı kimin açıq şəkildə yalan danışdığını və bütün dünyanın qulağına əriştə asmağa çalışdığını və vəziyyəti aydın şəkildə qiymətləndirən kim olduğunu açıq şəkildə göstərdi, bu əriştəni durmadan atır və ermənilərin başqasının əmlakına qəsd etdiyi üçün heç əziyyət çəkib qan tökmək fikrində deyil.

Bir sözlə, o, təsirli şəkildə İrəvanı öz yerinə qoydu.  Belarus diplomatının sözlərinə görə, “Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi çox orijinal mövqe tutub” və Belarusun müttəfiqlik öhdəliklərini şübhə altına alır, baxmayaraq ki, “Belarus bütün tarixi boyu müttəfiqlik öhdəliklərinə sadiqliyini sözlə deyil, təsdiqləyir”. Bu aşkar faktı şübhə altına almaq qeyri-peşəkarlıqdır.Və sonra tam məhv. Belarus Xarici İşlər Nazirliyi ermənilərə açıq şəkildə qeyd etdi ki, İrəvanın siyasəti heç vaxt səmimiyyət və dostluq, açıq desək, elementar ədəb-ərkanla seçilməyib.“Dürüstlük bizim xarici siyasətimizin xüsusiyyətlərindən biridir. Ona görə də gələcəkdə tərəfdaşlarımız və müttəfiqlərimiz bizə arxayın ola bilərlər. Əgər başqa ölkələr də eyni cür davransaydı, o zaman bir çox problemlərdən qaçmaq olardı”, – A.Qlazın təmsil etdiyi Belarus XİN-dən bildiriblər.

Diplomatın sözlərinə görə, Belarus prezidentinin səsləndirdiyi yanaşmalar reallıqdan ayrı deyil, əksinə, real, təsdiqlənmiş faktlara və hadisələrə əsaslanır, yəni müttəfiqlik baxımından son dərəcə başa düşülən və dürüstdür. Və sonra İrəvanın bütün çoxşaxəli və çirkin oyununa çox mənəviyyatverici bir çubuq: “İnsanların taleyindən və həyatından söhbət gedəndə, siyasi oyunlar və intriqalar olmadan elə açıq məcrada müzakirə edilməlidir”.Qlazın sualı da kifayət qədər yerindədir, Ermənistan XİN-in bu gecikmiş və axmaq qiyməti nə idi? Yəni axmaqsansa, bunu başqalarına niyə sübut et. Bundan başqa, bu məsələdə öz əməlləri ilə KTMT-nin işinə növbəti dəfə nifaq salan Ermənistanın destruktiv əməllərinə çox qəti işarə var.

Moskvanın KTMT-ni bir çox politoloqların dağılacağına inanmamaq cəhdlərinə baxmayaraq, Ermənistan KTMT-nin başqa bir üzvü ilə açıq atışması ilə çox təhlükəli presedent yaratdı və xarici siyasətinin zəhərli olduğunu bir daha sübut etdi. Ətraflı cavabının sonunda Belarus Xarici İşlər Nazirliyinin nümayəndəsi istehza ilə “dostlara və tərəfdaşlara Belarus dövlətinin başçısının bu çətin, lakin tamamilə həll oluna bilən məsələ ilə bağlı çoxsaylı çıxışlarını diqqətlə oxumağı və yenidən oxumağı” tövsiyə etdi, yəni. Başqa sözlə desək, o, erməni “dostlarına” diplomatik bacarıqlarını təkmilləşdirmək üçün öz üzərlərində daha çox işləməyi və onlara deyilənləri analitik qiymətləndirməyi öyrənməyi tövsiyə edib, xüsusən də xoş niyyətlə edilib.Paşinyan özü və Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyi Belarusdan belə başa düşülən və ən başa düşülən cavab eşidibmi? Məqsədi anladılarmı? Axı erməni tərəfi “ən yaxşı müdafiə hücumdur” prinsipi üzərindəki axmaq demarşı ilə onu o həddə çatdırıb ki, müttəfiq Belarus Ermənistan rəhbərliyini istər-istəməz həyasız və praktiki olaraq açıq yalanlarda ittiham etməli oldu. Faktları manipulyasiya etmək, dünya ictimaiyyətini aldatmaq üçün qaradan ağa keçmək istəyi.Lakin şovinizm siyasətini, mizantropiyanı, başqalarının xeyrinə ehtirasları şəhvətli çıxışlar altında gizlətmək o qədər də asan deyil.

Ermənistan dövlətinin qüdrətinin erməni xalqının bütün tarixinə və psixologiyasına sözün əsl mənasında kök salmış bu pisliklərini aradan qaldırmaq mümkündürmü? Sual çətindir. Amma İrəvan, təbii ki, yüksək dövlət səviyyəsində əla dərs, ibrətamiz şillə aldı ki, bu da Ermənistan rəhbərliyinin boşboğazlığına ciddi zərbə vurdu. Bununla belə, bu dərsi öyrənmək ümidi hələ də qalır – çünki hətta axmaq da başqalarından deyilsə, heç olmasa öz səhvlərindən və qançırlarından öyrənir. “

Fərahim RƏHİMOV

Yenigundem.az