Qladiator döyüşləri filmlərdə nə qədər möhtəşəm görünürsə, onların Anadoludakı həqiqi tarixini kəşf etmək də bir o qədər maraqlıdır.
Dünyada milyonlarla insan Ridley Skottun məşhur “Qladiator” filminin davamını izləyir. Qılınclar, döyüşlər, adrenalin dolu anlar – bu səhnələr insanı valeh edir! Amma bilirdinizmi ki, qladiator döyüşlərinin ən məşhur olduğu yerlərdən biri Anadolu olub?
Roma dövründə Anadolu qladiator mədəniyyətinin mərkəzlərindən birinə çevrilmişdi. Bu gün Türkiyənin qədim şəhərlərində qladiatorların izlərini görmək mümkündür. Stadionlar, teatrlar, hətta onların gündəlik həyatından qalan əşyalarına burada rast gələ bilərsiniz. 2024-cü il “Türk Arxeologiyasının Qızıl Dövrü” elan edilib və qazıntılardan daha çox məlumat əldə ediləcəyi gözlənilir. Niyə siz də bu qədim şəhərləri kəşf edib Anadoluda unudulmaz bir macəra yaşamayasınız?
Efes: Qladiatorların ilk səhnəsi
Efes qədim Roma dövründə qladiator döyüşlərinə ev sahibliyi edən ilk Anadolu şəhərlərindən biri idi. Şəhərdə döyüşlərdən əvvəl musiqi səslənir və əsl bayram əhval-ruhiyyəsi yaranırdı. Qladiatorların döyüşdüyü teatr və stadionun qalıqları bu gün də burada mövcuddur. Əgər diqqətlə baxsanız, divarlarda onların qrafitlərini görə bilərsiniz. İzmirdəki Efes Muzeyində isə qladiatorlara aid lampalar, məzar daşları və digər gündəlik əşyalar sərgilənir. Yay aylarında “Gecə Muzeyləri” layihəsi çərçivəsində Efesi gecə ziyarət edib işıqlar altında bu gözəlliyi görə bilərsiniz.
Hierapolis: Qladiator qaydalarının tərtib edildiyi şəhər
Hierapolis şəhəri, Pamukkale travertenlərinin yaxınlığında yerləşir və tarixi şəfalı suları ilə tanınır. Amma bu şəhər eyni zamanda qladiator döyüşlərinin qaydalarının yazıldığı yer kimi də məşhurdur. Hierapolis Muzeyində qladiatorlara aid yazılar və təsvirlər görmək olar. Şəhərdə döyüşlər qaydalara uyğun şəkildə keçirilib və bu döyüşlərə hakimlər nəzarət edirdi.
Stratonikeia: Qladiatorların təlim yeri
Muğlanın Stratonikeia şəhəri qədim dövrlərdə “Qladiatorlar Şəhəri” kimi tanınıb. Burada antik dövrün ən böyük gimnaziyası inşa olunmuşdu. Qladiatorlar burada təlim keçib, döyüşlərdə iştirak edib və hətta təqaüddən sonra da burada yaşayırdılar. Şəhərdə qladiatorlara aid məzar daşları aşkar edilib və ziyarətçilər üçün sərgilənir.
Afrodisias: Qladiatorların alqışlandığı şəhər
Afrodisias şəhəri təkcə mərmər heykəlləri ilə deyil, həm də böyük stadionu ilə tanınır. Bu stadion qladiator döyüşlərinin keçirildiyi möhtəşəm bir məkan idi və 30,000 tamaşaçı qəbul edə bilirdi. Burada gəzişərkən sanki qədim tamaşaçıların alqış səslərini eşidirsiniz. Qladiatorların arenaya girdiyi tunellər bu gün də qorunub saxlanılıb.
Kibyra: Qladiatorların mirası
Kibyra şəhəri qladiator döyüşlərinin ən məşhur olduğu yerlərdən biridir. Şəhərdə qədim dövrə aid qladiator təsvirləri və stadion qalıqları bu gün də saxlanılıb. Qladiatorların qəbir daşları və digər artefaktlar burada sizi o dövrlərə aparacaq.
Anadolunun qladiator şəhərləri sizi unudulmaz bir səyahətə dəvət edir! Qədim tarixin izlərini kəşf edərək öz macəranızı yaşayın.
