Vaxt daralır – Ərdoğan yoxsa Kılıçdaroğlubackend

Müxalifət namizədi Kamal Kılıçdoroğlu ölkədə avtoritar idarəçiliyə son qoyacağını və parlament respublikasına dönəcəyini vəd edib.

“Yeni Gundem” –inməlumatına görə, mayın 14-də Türkiyədə prezident seçkiləri keçiriləcək. Rəcəb Tayyib Ərdoğan yenidən prezidentliyə namizədliyini irəli sürür, lakin uduzmaq olar. Hazırkı prezidentin əsas rəqibi 74 yaşlı müxalifət namizədi, Türkiyə parlamentinin deputatı, Cümhuriyyət Xalq Partiyasının lideri Kamal Kılıçdoroğludur. Sorğular göstərir ki, onun və Ərdoğanın qələbə şansları təxminən bərabərdir. Kılıçdoroğlu hətta kiçik fərqlə də öndədir.

Metropoll-un aprel ayında keçirdiyi sorğuların nəticələrinə görə, seçicilərin 42,6 faizi Kılıçdaroğluna, 41,1 faizi isə Ərdoğanı dəstəkləməyə hazırdır.

Seçkidə daha iki namizəd qeydə alınıb. Onlar “Memleket” (Vətən) partiyasının lideri Muharrem İnce və Türkiyə parlamentinin keçmiş üzvü Sinan Oğandır.

Sorğulara görə, seçicilərin 5 faizi İnceyə, 2 faizdən bir qədər çoxu isə Oğana səs vermək niyyətindədir.

Kamal Kılıçdoroğlu “repressiv sistemə demokratik son qoymağa” çağırır. “Bu, demokratiyanı avtoritar idarəçiliyə qarşı müdafiə edənlərin seçkisidir”, o, “Time” jurnalına müsahibəsində deyib. Kılıçdoroğlu Türkiyənin 2018-ci ilə qədər mövcud olmuş parlamentli respublika idarəetmə formasına qaytarılmasının tərəfdarıdır. 2017-ci ildə keçirilən konstitusiya referendumunun nəticələrinə görə, Türkiyənin prezident respublikasına keçməsi ilə bağlı qərar qəbul edilib.

Kılıçdoroğlunun fikrincə, Türkiyə Rusiya ilə Ukrayna arasındakı münaqişədə “vasitəçi” olaraq qalmalıdır. Bu barədə “Politico”ya onun müşaviri Ünal Çeviköz məlumat verib. Eyni zamanda o qeyd edib ki, Türkiyə Rusiya ilə “tarazsız” münasibət qurub, çünki o, “Rusiya enerji daşıyıcılarının idxalından çox asılıdır”.

“Biz Türkiyənin NATO üzvü olduğunu vurğulayırıq. “Rusiya ilə danışıqlarımızda biz, şübhəsiz ki, bərabərhüquqlu münasibətlərə can atırıq, lakin biz Rusiyaya Türkiyənin NATO-nun bir hissəsi olduğunu xatırladırıq”, – Kılıçdoroğlunun müşaviri bildirib.

Türkiyədə prezident seçkilərinə 6 ay qalmış Ərdoğanın əsas rəqibi olacağı gözlənilən İstanbul bələdiyyə sədri Əkrəm İmomoğlu məhkəmə tərəfindən ittiham edilib. O, Türkiyə Ali Seçki Şurasının (yəni Seçki Komissiyasının) üzvlərini təhqir etməkdə günahlandırılaraq 2 il 7 ay yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.

İmomoğlu 2019-cu ildə İstanbul bələdiyyə sədri seçkilərində qalib gəlib. Səsvermənin nəticələri hakim Ədalət və İnkişaf Partiyası tərəfindən mübahisələndirilib və nəticədə yeni seçkilər təyin edilib. Amma yeni seçkilərdə İmamoğlu yenə qalib gələcək. Mer ilk seçkilərin nəticələrinin ləğvini “axmaqlıq” adlandırdığı üçün cinayət məsuliyyətinə cəlb edilib.

Ərdoğanın 69 yaşı var. Sosial şəbəkələrdə onun infarkt keçirməsi ilə bağlı şayiələr yayılıb. Türkiyə prezident administrasiyası bu xəbərləri təkzib edib. Türkiyənin vitse-prezidenti Fuat Oktoy deyib ki, Ərdoğanın “bir qədər soyuqlaması var”, lakin onun səhhəti “çox yaxşıdır”.

Daha sonra Ərdoğan bir sıra kampaniya tədbirlərini ləğv etməyə başladı. Onlardan ən önəmlisi dörd telekanalda yayımlanan müsahibə olub. Bundan başqa, Türkiyə prezidenti Rosatom tərəfindən tikilən Oqkuyu AES-ə yanacağın təhvil verilməsi mərasimində şəxsən iştirak etməkdən imtina edib. Mərasimdə Ərdoğan, Rusiya prezidenti Vladimir Putin də videobağlantı vasitəsilə iştirak edib.

“Ölkəmiz 60 illik gecikmədən sonra nüvə enerjisinə malik ölkələrdən birinə çevrilib”, – deyən Ərdoğan zavodun tikintisinə görə Putinə təşəkkür edib. Mərasimdən əvvəl Ərdoğan və Putin telefonla danışıb və Rusiyanın Ukrayna ilə müharibəsini və taxıl müqaviləsini müzakirə ediblər. Bu söhbətin təfərrüatları məlum deyil.

Ərdoğan 2014-cü ildən Türkiyə prezidentidir, amma praktiki olaraq 2003-cü ildən baş nazir vəzifəsini icra etdiyi vaxtdan ölkəni idarə edir. 2018-ci ildə o, ikinci müddətə prezident seçilib və eyni zamanda Türkiyədə parlament idarəetmə formasından prezident üsul-idarəsinə keçid qərarı qüvvəyə minib.