Siyahıya piylənmə əleyhinə dərmanlar, süni intellektlə hava proqnozlaşdırıcıları və elm sahəsində digər sıçrayışlı kəşflər və texnologiyalar daxildir.
Həmçinin siyahıya qlükaqona bənzər peptid-1 (GLP-1) əsaslı piylənməyə qarşı dərmanlar başçılıq edirdi. Mənbə Ozempic, Wegovy, Rybelsus və digər dərmanları da qeyd edib.
Dərmanlar bağırsaqlarda sintez olunan GLP-1 hormonunu təqlid edir. Onlar diabetin müalicəsində kömək edir, həmçinin iştahı azaldır və arıqlamağa kömək edir. Bu cür dərmanlar müasir təbabəti, pop mədəniyyəti və hətta qlobal fond bazarlarını dəyişir.
“Yeni dərmanlar nəinki piylənmənin müalicə üsulunu, həm də onun kökləri biologiyaya dayanan xroniki xəstəlik kimi anlayışı dəyişdirir, həmçinin iradə çatışmazlığını,” mənbə deyir.
2023-cü ilin elmi nailiyyətləri
1. GLP-1 əsasında piylənməyə qarşı dərmanlar;
“Yerin karbon nasosunda” yavaşlamanın sübutu, Atlantik meridional çevrilmə sirkulyasiyası. Okean axınları sistemi planetimizdə istiliyi yenidən paylayır və iqlimə böyük təsir göstərir.
2. Ekoloji cəhətdən təmiz yanacaq – geoloji hidrogen üçün “ovda” uğur.
Süni intellektdən hava proqnozu kimi istifadə etmək olur və o daha dəqiq hava proqnozları yarada bilir.
3. Uşaqlarda malyariyanın qarşısının alınması üçün yeni R21/Matrix-M peyvəndi yaradılıb – bu Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı onun istifadəsini təsdiqləyib.
4. Alzheimer xəstəliyi ilə mübarizədə də irəliləyiş olub.ABŞ tənzimləyiciləri koqnitiv geriləməni yavaşlatan ilk dərmana yaşıl işıq yandırıblar. Söhbət lekanemab dərmanından gedir.
5. Buz dövründə Amerika sakinlərinin öyrənilib.
6 Zəif kosmik gurultu buraxan superkütləvi qara dəliklərdən uzun qravitasiya dalğalarının müşahidə edilib.
7. Gənc alimlər üçün iş şəraitinin yaxşılaşdırılması;
8. Exascale hesablamanın başlanğıcı – Frontier superkompüterinin istifadəsi və digər oxşar inkişaflar da nailiyyətlər əldə edilib
Əvvəllər tanınmış elmi jurnalın redaktorları “Nature” bu il elmin inkişafına mühüm təsir göstərmiş 10 görkəmli şəxsiyyətin siyahısını təqdim etmişdilər və siyahıya ilk dəfə olaraq süni-insan daxil edilib.
Mənbə: mail.ru
Aynur Camal
