Tehran Universitetinin alimləri İranda kiçik bir xlorit qabı tapıblar ki, bu da hələ Tunc dövründə dodaq boyası və ya qırmızı kosmetik pasta üçün şüşə kimi istifadə oluna bilərdi.
Bu barədə Scientific Reports portalındakı nəşrdə deyilir. Ölkənin cənub-şərqindəki Kirman əyalətinin Ciroft şəhərində aşkar edilən tapıntı bir neçə üsuldan, o cümlədən rentgen şüalarının difraksiyası, enerji dispersiv spektroskopiya ilə skan edən elektron mikroskopiyası və yüksək effektiv maye xromatoqrafiya-kütlə spektrometriyası ilə təhlil edilib.
Bu, gəminin içərisində qırmızı maddənin mineral qalıqlarını müəyyən etməyə imkan verdi. Xüsusilə, bitki mumları və digər üzvi maddələrlə birlikdə qalen və anqsitlə qarışmış hematit, manqan oksidi və braunit aşkar edilmişdir.
Müasir istehsalçılar pomada yaradarkən olduqca oxşar reseptlərdən istifadə edirlər. Alimlər həmçinin Yaxın Şərqdə tapılan Tunc dövrünə aid kosmetik vasitələrin ilk radiokarbon tarixləndirməsini həyata keçiriblər.
Əldə edilən nəticələr eramızdan əvvəl II minilliyin əvvəllərinə – mixi yazı üsulu ilə yazılmış Mesopotamiya mətnlərində qeyd olunan qüdrətli Şərqi İran sivilizasiyası Marhaşinin hakimiyyəti dövrünə aiddir.
Bu cür məlumatlar müasir arxeologiya kontekstinə uyğun gəlir, qədim İranda mədəniyyətin və kosmetologiyanın formalaşması haqqında yeni təfərrüatları ortaya qoyur.
Mənbə: mail.ru
Aynur Camal
