9 May Avropada İkinci Dünya Müharibəsininbaşa çatmasının ildönümü kimi qeyd olunan bir gündür. Bu tarix faşist Almaniyasının təslimolması və Sovet İttifaqının qələbəsi ilə nəticələnən müharibənin başa çatmasını qeydetmək üçün seçilib. Bu tarix bəşər tarixinin ən böyük və ən dağıdıcı müharibələrindən birinin bitməsinin və faşizmin məğlubiyyətinin rəmzidir.
İkinci Dünya Müharibəsinin əsas səbəblərindənbiri faşizm idi. Bu ideologiyaya millətçilik, avtoritarizm, ayrı-seçkilik və zorakılıq elementləridaxildir. Hitlerin başçılıq etdiyi Nasist Almaniyasıbu ideologiyanı mənimsəyən və bütün dünyada böyük dağıntılara səbəb olan nümunədir.
Lakin müharibənin başa çatması və faşizmin məğlubiyyəti bəşəriyyət üçün dönüş nöqtəsidir. Bu tarixdən sonra insanlar faşizmin dağıdıcı təsirlərini xatırlamalı və gələcəkdə oxşarhadisələrin təkrarlanmaması üçün səy göstərməlidirlər.
Bu gün də bütün dünyada faşizmin izlərigörünür. İrqçilik, ayrı-seçkilik, irqçi zorakılıq, millətçilik və avtoritarizm kimi faşizm elementləricəmiyyətdə hələ də mövcuddur. Ona görə də anım
mərasimləri, konfranslar, seminarlar və digərtədbirlərlə faşizmin məğlubiyyəti qeyd olunur, insanlar faşizmin dirçəlişinin qarşısını almaqüçün çalışmağa sövq edilir.
Yekun olaraq, 9 May faşizmin məğlubiyyəti və bəşəriyyət üçün dönüş nöqtəsidir. Bu tarixi qeydetmək və faşizmin izlərini silmək üçün çalışmaqinsanlara keçmişin səhvlərindən dərs almağa və gələcəkdə daha ədalətli, bərabər və dinc bir dünya yaratmağa imkan verəcək
Azərbaycan faşizm üzərində tarixi Qələbəyə sanballı töhfələr verib. Bu şanlı Qələbədə böyükpayı olan Azərbaycan xalqı cəbhəyə 600 mindən çox oğul və qızını yola salıb. Onların təxminənyarısı döyüş meydanlarından geri qayıtmayıb. Həmin müharibə zamanı göstərdikləri igidliyəgörə 130-dan çox Azərbaycan vətəndaşı Sovetİttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülüb, 170 mindən çox əsgər və zabitimiz isə müxtəlif orden və medallarla təltif edilib.
İkinci Dünya müharibəsində Qələbənin qazanılmasında Bakı nefti əvəzsiz rol oynayıb. 1941-1945-ci illər müharibəsi zamanı Sovetİttifaqının sərf etdiyi neftin 70 faizindən çoxu, benzinin 80 faizi, motor yağlarının isə 90 faizi Azərbaycanın payına düşüb. AzərbaycanBerlinin alınması zamanı Almaniya səmasında cövlan edən 7 min hərbi təyyarənin yanacaqtəchizatında da mühüm rol oynayıb.
Nəsimi rayon, 151 nömrəli tam orta məktəbintarix müəllimi Quliyeva Arzu Akif qızı
