Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı elektron siqaretlərlə bağlı xəbərdarlığında təcili tədbirlər görməyə çağırıb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı öz bəyanatında elektron siqaretlərin tütündən imtinada təsirli olmadığını, əksinə fərqli bir asılılıq inkişaf etdirdiyini bildirib. Açıqlamada xüsusilə gənclərə təklif olunan elektron siqaretlərin sosial media vasitəsilə uşaq və gənclərə heç bir yaş məhdudiyyəti qoyulmadan satıldığı bildirilib. Səlahiyyətliləri təcili tədbirlər görməyə çağıran ÜST deyib: “Elektron siqaretlərin açıq bazarda olmasına icazə verildi və gənclərə aqressiv şəkildə satılıb. 34 ölkədə elektron siqaretlərin satışı qadağan edilib, 88 ölkədə elektron siqaretlərin alınması üçün minimum yaş həddi yoxdur, 74 ölkədə isə bu zərərli məhsullarla bağlı heç bir qayda yoxdur.
ÜST-ün baş direktoru Tedros Adhanom Ghebreyesus, uşaqların erkən yaşda tələyə düşdüyünü və elektron siqaretdən istifadə etməyə başladığını ifadə edərək, “Ölkələri vətəndaşlarını qorumaq üçün siqaret alışının qarşısını almaq üçün sərt tədbirlər görməyə dəvət edirəm. Xüsusən də uşaqlar və gənclər. ÜST elektron siqaretlərin ürək və ağciyər xəstəliklərinə səbəb olduğunu vurğulayaraq, Nikotinli elektron siqaretlər çox asılılıq yaradır və sağlamlığa zərərlidir. Onların sağlamlığa uzunmüddətli təsirləri tam başa düşülməsə də, bəzilərinin xərçəngə səbəb olduğu, digərlərinin isə ürək və ağciyər xəstəlikləri riskini artırdığı bilinən zəhərli maddələr çıxardıqları aşkar edilmişdir.
Elektron siqaretdən istifadə beyin inkişafına da təsir edərək gənclərdə öyrənmə qüsurlarına səbəb ola bilər. Dölün elektron siqaretə məruz qalması hamilə qadınlarda dölün inkişafına mənfi təsir göstərə bilər. “Elektron siqaretlərin atılan tullantılara məruz qalması ətrafımızdakılar üçün də risk yaradır”.
ÜST direktorlarından biri Dr. Ruediger Krech, uşaqların elektron siqaret istifadəsinin artması ilə əlaqədar olaraq, “Elektron siqaretlər ən az 16 min ləzzətlə sosial media vasitəsilə uşaqları hədəf alır. Məhsullarda cizgi filmi personajlarından istifadə edildiyi və qəşəng dizayna malik olduğu üçün gənc nəslin diqqətini cəlb edir. “Bir çox ölkələrdə uşaqlar və gənclər arasında elektron siqaret istifadəsində narahatlıq doğuran artım var, bu, bir çox ölkələrdə böyüklərin istifadəsini üstələyir” deyib. Ölkələr üzrə uşaqların elektron siqaretdən istifadə etməsi ilə bağlı bəyanatda aşağıdakı ifadələr yer alıb: ÜST-nin bütün regionlarında 13-15 yaşlı uşaqlar elektron siqaretdən böyüklərdən daha yüksək nisbətdə istifadə edirlər. Kanadada 16-19 yaşlı gənclər arasında elektron siqaretdən istifadə nisbətləri 2017-2022-ci illər arasında iki dəfə, Böyük Britaniyada isə son üç ildə gənc istifadəçilərin sayı üç dəfə artıb. Sosial mediada elektron siqaret məzmununa qısa müddət ərzində məruz qalma belə bu məhsullardan istifadə etmək niyyətinin artması və elektron siqaretlərə daha müsbət münasibətlə əlaqələndirilə bilər. Araşdırmalar göstərir ki, davamlı olaraq elektron siqaretdən istifadə edən gənclərin sonrakı həyatlarında siqaret çəkmə ehtimalı təxminən üç dəfə çoxdur.
“Milli şəraiti nəzərə alaraq, elektron siqaretdən istifadənin qarşısını almaq və nikotin asılılığı ilə mübarizə aparmaq üçün təcili tədbirlərə, eləcə də tütünə qarşı mübarizəyə kompleks yanaşmaya ehtiyac var”.
Mənbə: hurriyyət.tr
Aynur Camal
