Avstriyalı biotexnoloqlar aşkar ediblər ki, sərf olunmuş pivə mayası təkrar emal oluna bilən elektronika və sənaye tullantılarından mis, sink, alüminium, nikel və digər qiymətli metalları çıxarmaq üçün istifadə edilə bilər. Alimlərin təcrübələrinin nəticələri “Frontiers in Bioengineering and Biotechnology” jurnalında dərc olunan məqalədə təqdim olunub.
Biz göstərdik ki, ucuz və ekoloji cəhətdən təmiz maya mürəkkəb məhlullardan qiymətli metalları çox effektiv şəkildə çıxara bilir. Üstəlik, metalları çıxarmaq üçün bu orqanizmlərdən təkrar istifadə etmək bacarığımız bu yanaşmanı iqtisadi cəhətdən sərfəli tullantıların emalı üsuluna çevirir”, – jurnalın mətbuat xidmətindən sitat gətirdiyi kimi Linzdəki K1-MET Metallurgiya Kompetensiya Mərkəzinin tədqiqatçısı Anna Siber bildirib.
Tədqiqatçılar güclü turşu məhlullarından istifadə etməklə sənaye istehsalı və elektronika tullantılarının emalından sonra yaranan metal duzlarının mürəkkəb məhlulları ilə pivə istehsalının əlavə məhsullarından biri olan sərf edilmiş pivə mayasının qarşılıqlı əlaqəsini öyrənmək üçün aparılan təcrübələrin bir hissəsi kimi belə qənaətə gəliblər.
Alimlərin izah etdiyi kimi, canlı və qurudulmuş maya, hüceyrə divarlarında mis, sink, nikel və digər qiymətli maddələrin atomlarına aktiv şəkildə bağlanan molekulların olması səbəbindən müxtəlif metalların ionlarını aktiv şəkildə udmaq qabiliyyətinə malikdir. Avstriyalı biotexnoloqlar bu ideyanı rəhbər tutaraq, qurudulmuş və qələvi ilə işlənmiş pivə mayası biokütləsinin elektronika və sənaye tullantılarının emalı zamanı alınan bir neçə növ kompleks məhlullarla necə qarşılıqlı əlaqədə olduğunu öyrənmişlər.
Alimlər tərəfindən aparılan təcrübələr göstərmişdir ki, pivə mayası təkrar emal edilmiş elektronikadan 20% -dən çox nikel, 50% mis, 50% alüminium və 90% sink çıxarmağa qadirdir və beş əməliyyat dövründən sonra göbələklər qiymətli metalları udmaq qabiliyyətini itirməmişdir.
Eyni zamanda alimlər aşkar ediblər ki, bu proses mühitin çox müxtəlif turşuluq səviyyələrində eyni dərəcədə effektiv şəkildə həyata keçirilə bilər, maya isə metalları çox tez, təxminən 40-60 dəqiqə ərzində udur.
Tədqiqatçıların fikrincə, bu, sərf edilmiş pivə mayasının ətraf mühit üçün minimum risklə təkrar emal edilmiş materiallardan metalları seçici şəkildə udmaq üçün istifadə edilə biləcəyini göstərir. Tədqiqatçıların fikrincə, onların praktikada geniş tətbiqi eyni zamanda elektronikanın və digər tullantıların təkrar emalı xərclərini azaldacaq və pivə sənayesinin əsas əlavə məhsullarından birinə tətbiq tapacaq.
Mənbə: mail.ru
Aynur Camal
