Rusiya Federasiyasında astrofiziklər qara dəliklərin emissiyalarını öyrənmək üçün yeni yanaşma hazırlayıblar.
“Rusiyalı tədqiqatçılar qara dəlik emissiyalarının strukturunu daha dəqiq və ətraflı öyrənməyə, habelə onların yaxınlığında “qurd dəlikləri”nin və digər ekzotik obyektlərin və strukturların mövcudluğunu göstərən müxtəlif anomaliyaları axtarmağa imkan verən yeni metod hazırlayıblar” – Bu barədə MİPT-in mətbuat xidməti məlumat yayıb.
“Alimlərin fikrincə, onların təklif etdiyi model təkcə superkütləli qara dəliklərin və onların emissiyalarının tədqiqinə kömək edəcək, həm də hazırda fərziyyə şəklində mövcud olan yeni ekzotik obyektləri kəşf etməyə imkan verəcək. Xüsusilə, astrofiziklər kainatın uzaq nöqtələrini birbaşa birləşdirə bilən “qurd dəlikləri” kimi yüksək enerjili obyektlərin kosmosda axtarışı üçün yeni alət əldə edəcəklər”, – məlumatda deyilir.
Rusiya Elmlər Akademiyasının Fizika İnstitutunun professoru Aleksandr Puşkarev (Moskva) və laboratoriya rəhbəri Yelena Noxrina tərəfindən fövqəlkütləli qara dəliklərdən emissiyalar adlanan reaktivlərin xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi və təsviri üçün yeni yanaşma işlənib hazırlanmışdır. MIPT-də (Dolqoprudnıy) Kainatın relativistik obyektlərinin fundamental və tətbiqi tədqiqatlarına görə.
Alimlərin qeyd etdiyi kimi, bu emissiyaların öyrənilməsi üçün yeni metodologiyanın yaradılması zərurəti rus astrofizikləri reaktivlərin faktiki strukturu ilə onların ümumi qəbul edilmiş nəzəri təsviri arasında uyğunsuzluq aşkar etdikdən sonra yaranıb. Elm adamları bu emissiyaların əslində konusvari deyil, parabolik formada olduğunu kəşf etdilər və həmçinin onların maddələrinin nəzəri astrofiziklərin keçmişdə fərz etdiklərindən fərqli olaraq sürətləndiyini və maqnit sahələri ilə qarşılıqlı təsirdə olduğunu sübut etdilər. “Yeni işimizdə reaktivlərin forması və onlarda plazma sürətlənməsinin yeni şəklinə uyğun gələn reaktivlərdə maqnit sahəsinin təyini üçün bir üsul təklif etdik. Bu üsul daha çox müşahidə məlumatları tələb etsə də, o, superkütləli qara dəliyin aktiv maşınının tam ürəyinə baxmağa imkan verir”, – deyə MIPT mətbuat xidmətinin sözlərindən sitat gətirən Noxrina izah edib.
Alimlər artıq M87 və NGC 315 qalaktikalarında fövqəlküslü qara dəliklərin emissiyalarının müşahidəsi zamanı əldə edilən məlumatlardan istifadə etməklə bu yanaşmanın işini uğurla sınaqdan keçiriblər. Tədqiqatçıların apardığı hesablamalar həmçinin göstərib ki, onların metodundan ekzotik obyektlərin (qara dəliklərin, o cümlədən kvark ulduzların və bəzi nəzəriyyələrin mövcudluğuna icazə verdiyi “qurd dəlikləri”nin) axtarışında istifadə etmək olar. Alimlər belə qənaətə gəliblər ki, onların kəşfi astronomiyada əsl inqilaba səbəb olacaq.
Mənbə: mail.ru
Aynur Camal
