Ali Məhkəmə yaşıl işıq yandırır, Apellyasiya Məhkəməsi fəaliyyətini dayandırır.
ABŞ Ali Məhkəməsi Texas ştatına ölkənin yaxın tarixdə ən sərt anti-immiqrant qanunlarını tətbiq etməyə icazə verdikdən bir neçə saat sonra Apellyasiya Məhkəməsi qanunu təxirə salıb.
Ali Məhkəmə dünən ABŞ-Meksika sərhəd əyalətində sərhədi qeyri-qanuni keçən immiqrantların həbsinə icazə verən qanunun qarşısını almaqdan imtina edib.
Lakin bir neçə saat sonra Yeni Orleandakı yerli apelyasiya məhkəməsi qanunun icrasını dayandırıb.
Qısaca SB4 adlanan qanun əyalət polisinə sərhədi qanunsuz keçməkdə şübhəli bilinən hər kəsi dayandırmaq və saxlamaq səlahiyyəti verir. Yalnız məktəblər, xəstəxanalar və ibadət yerləri polis yurisdiksiyasından kənarda qalır.
Sərhədi qeyri-qanuni keçmək artıq Texas ştatının qanunlarına görə cinayət sayılır, lakin indiyə qədər bu hallara ümumiyyətlə şəxsi məsələlər kimi baxılırdı.
Demokrat Bayden administrasiyası qanunun “qeyri-konstitusiya” olduğunu əsas gətirərək, bunun federal hökumətin immiqrasiyanı tənzimləmə səlahiyyətinə müdaxilə olduğunu əsas gətirərək ona qarşı çıxdı və Ali Məhkəmədən onun icrasını dayandırmasını istədi.
Əvvəlki məhkəmə qərarları ölkənin immiqrasiya qanununun ştatlar deyil, yalnız federal hökumət tərəfindən tətbiq oluna biləcəyinə qərar vermişdi.
ABŞ prezidenti Co Bayden Ali Məhkəmənin bu ştat qanununu bloklamaqdan imtina etməsini sərt şəkildə tənqid edib və “SB4 təkcə Texas icmasının təhlükəsizliyini pozmayacaq, həm də cənub sərhədimizdə xaos və qarışıqlığa səbəb olacaq” deyib.
Ədliyyə Nazirliyi həmçinin bu qanunun ABŞ hökumətinin ölkə sərhədini qorumaq səlahiyyətini pozmaqla yanaşı, Meksika ilə münasibətlərə də xələl gətirə biləcəyi barədə xəbərdarlıq edib və “antimiqrant” qanununu pisləyib.
Texas ştatının baş prokuroru Ken Paxton Ali Məhkəmənin qərarını tərifləyib və bunun Bayden administrasiyasına qarşı “böyük qələbə” olduğunu bildirib.
Meksikanın ABŞ-dakı səfiri Roberto Velasko Alvares ölkəsinin Texasdan geri göndərilən immiqrantları qəbul etməyəcəyini açıqlayıb.
Cəzalar ağır cinayətdən tutmuş cinayətə qədər dəyişə bilər və tutulanlar həbs və ya 2000 dollara qədər cərimə ilə cəzalandırıla bilər.
Deportasiya edildikdən sonra yenidən dövlətə daxil olduğu müəyyən edilən şəxslərə maksimum 20 il həbs cəzası verilə bilər.
Federal hökumətlər ənənəvi olaraq immiqrasiya qanunları və qaydaları qəbul edirlər, baxmayaraq ki, ABŞ Konstitusiyası ştatlara bu səlahiyyəti açıq şəkildə vermir.
Federal hökumətlər başqa ölkələrlə də müqavilələr bağlaya bilərlər.
Mübahisəli SB4 qanun layihəsi dekabr ayında Texasda qanun oldu və martın 5-də qüvvəyə minməli idi.
Qanun apellyasiya məhkəməsi tərəfindən dayandırıldıqdan sonra, uduzan tərəf qanunu ABŞ Ali Məhkəməsinə qaytara bilər.
Amerikanın ictimai rəyi araşdırma şirkəti Gallup tərəfindən fevral ayında dərc edilən sorğuya görə, amerikalıların üçdə biri immiqrasiyanı ölkənin ən böyük problemi kimi görür.
Bu ilin noyabrında ABŞ-da prezident seçkiləri keçiriləcək. ABŞ Ali Məhkəməsi hazırda 9 hakim, 6 mühafizəkar və 3 liberaldan ibarətdir. Məhkəmənin üç liberal hakimi yekun qərarı dəstəkləməyib.
Mənbə: hurriyyət.tr
Aynur Camal
